Eviniz veya sevdiklerinizin evi 3. kat veya daha altındaysa bu yazımızı mutlaka okuyun. Çünkü bu yazıda size toprağın derinliklerinden yükselen çoğu hastalığa neden olabilecek radyoaktif bir gaz olan ‘Radon Gazını’ anlatacağım.
Radon gazı kokusuz, tatsız ve kapalı ortamlarda birikme eğilimi gösteren bir gaz. Yani havalandırılmayan meskenler en büyük tehlikeyi arz ediyor. Yapılan epidemiolojik çalışmalarda radon gazına maruziyetin birçok kronik rahatsızlığa neden olabileceği tespit edilmiş. Hani diyoruz ya bazı rahatsızlıklar için nedeni bilinmiyor diye. İşte radon o nedenlerden bir tanesi olabilir. Mesela Dünya Sağlık Örgütüne göre sigaradan sonra akciğer kanserine neden olan en büyük etken bu radyoaktif gaz.(1)
Daha Yakından Tanıyalım!
Radon atom numarası 86, atom ağırlıgı 222, kısaltması rn olan, radyum tuzunun toprak altında su(Hidrojen ve Oksijen) ile karışması sonucu ortaya çıkan radyoaktif bir element. Bazıları ona Niton da diyor. Uranyum: radyum tuzunun öncü maddesi.
Dönüşümler yer altı katmanlarda doğal bir süreçle meydana geliyor. Uçucu bir gaz olan radon zemin evlerine yapıdaki minimal çatlaklardan, diğer evlere bodrum katındaki havalandırmalardan, merdivenlerden, asansörlerden yayılarak binanın içinde yüksek katlara kadar çıkabiliyor. (2)Bu durum özellikle eski yapılarda daha fazla meydana geliyor. Çünkü yeni yapılarda radon gazı için tahliye kanalları oluşturularak bu gazın bina dışına kanalize olması sağlanıyor. Hatta mimar bir arkadaşım bunun yasal zorunluluk olduğunu söyledi. Tabi ülkemizde yasaya uyan müteahhit amcalar var mıdır, denetleyenleri var mıdır? Bilemem. Ev alırken önce iskanı var mı diye bakmalı önce bu memlekette.
Yasalardan bahsetmişken bu durumla gelişmiş ülkelerde nasıl baş ediliyor? Örneğin Amerika’da her konuta radon gazı ölçümleri yapan cihazlar sağlığı koruma amaçlı devlet tarafından dağıtılıyor. Aynı zamanda bu cihazlardan alınan geri bildirimlerle deprem tahminleri de yapılmakta. Hatta bunu ücretsiz olmasına rağmen almayanlara cezalar var. Sağlık sigortaları primlerini kesebiliyor bu hane halkının.(3) Ülkemiz de gelişmekte olan bir ülke statüsünde olduğundan bizim memlekette de somut adımlar atılmaya başlandı. Aralık 2016 dan itibaren 62 bin konuta devlet tarafından radon sensörleri yerleştirilmeye başlandığı duyuruldu.(4) Bizim eve koymadılar çok kırıldım…
Peki Ne Yapmak Gerekiyor?
Öncelikle bu gaz yeri geliyor havalandırılmayan apartmanlarda merdiven boşluklarından ve asansör boşluklarından 15 kat yukarı dahi çıkabiliyor. Hatta sadece oralardan da değil! Kanalizasyon boruları aracılığı ile lavabo ve banyolarımızdan da gelebiliyor. Yani gerçekçi ve somut tek önlem evi ve apartmanı bolca havalandırmak.
Havalandırmak demişken bugünlerde dışarıdaki havanın kirliliği ve sıcaklığından olsa gerek hiç kimse penceresini dahi açmıyor. Evinizi havalandırmak için pencereyi açtığınızda huzur bulacağınız bir muhitte yaşamalısınız. Pöfür pöfür eserken otoban kenarından bolca kurşun toksiği almanın lüzumu yok mesela.
Nasıl! Kafanızı yine yeterince karıştırabildiysem ne mutlu bana…
Sağlıkla Kalın…
